وصله ميلگردها :
به علت محدوديت طول ميلگرد هاي موجود در بازار ( طول هر شاخه 12 متر ميباشد ) و همچنين به خاطر استفاده از پرت ميلگردها ( ميلگردهاي بلا استفاده از نظر اندازه ) ميلگردها به هم وصله ميشن . فرض كنيد چند آرماتور 4 متري و 7 متري و 5 متري داريد . با استفاده از وصله ميتوان از تمامي اين سايزها در قطعات بتن آرمه در حين آرماتور بندي استفاده كرد .
طبق آيين نامه بتن ايران وصله ميلگردها به 4 طريق مجاز است :
1- وصله پوششي
2- وصله جوشي
3- وصله مكانيكي
4- وصله اتكايي
حال به توضيح هر يك از اين 4 مورد خواهيم پرداخت :
1- وصله پوششي :
اين وصله با مجاور هم قرار دادن 2 ميلگرد در قسمتي از طولشان عملي ميشود . مطابق شكل زير طولي كه 2 ميلگرد بايد در مجاور هم باشند را طول پوشش ميگويند . وصله پوششي تنها در مورد ميلگردهاي با قطر كمتر از 36 ميليمتر مجاز ميباشد . در طول پوششي 2 ميلگرد ميتوانند در تماس با يكديگر و يا مقداري با هم فاصله داشته باشند . طول پوششي طبق روابط آيين نامه اي محاسبه ميشود .
2- وصله جوشي :
براي ميلگردهاي بزرگتر از قطر 36 ميليمتر استفاده ميشود . اين وصله به 2روش اجرا ميشود :
الف : اتصال جوشي نوك به نوك خميري
ب: اتصال جوشي ذوبي با الكترود
به ياد داشته باشيد كه براي استفاده از وصله جوشی میلگرد ها باید جوش پذیر باشند ، یعنی در اثر حرارت جوشکاري فولاد میلگرد ترد نشود و اسیب نبیند.
جوش پذیري میلگرد ها به سه عامل بستگی دارد :
* روش تولید میلگرد ها
* ترکیبات شیمیایی میلگرد ها
* قطر میلگرد ها
با افزایش قطر میلگرد ها جوش پذیري کم می شود.
اتصال جوش نباید در محل خم میلگرد ها واقع شود.
اتصال جوشی میلگردها ي عرضی به میلگردهاي طولی مجاز نیست .
اتصال جوشی میلگرد هاي سرد اصلاح شده با روشهاي خاص و تحت کنترل دقیق مجاز نیست .
اتصال جوشی در دماي زیر صفر درجه سیلیوس توصیه نمی شود.
3- وصله مكانيكي :
در این روش براي وصله کردن میلگرد ها از
بست هاي مخصوص استفاده می شود و انتهاي میلگردها را رزوه می کنند در بست مخصوص می پیچانند.با توجه به وجود مشكلات عديده اجرايي در سازه هاي سنگين به دليل استفاده از ميلگردهاي قطور ،به كارگرفتن وصله هاي مكانيكي راهگشا بوده و علاوه برايجاد اتصال مطمئن وحتي مستحكم تر از آرماتور مصرفي ساير مشكلات جانبي در سازه هاي بتني را نيز برطرف مي نمايد . اين نوع وصله نيز همانند وصله جوشي بيشتر براي ميلگردهاي بالاي قطر 36 ميليمتر كه وصله پوششي در آنها مجاز نيست به كار ميرود .
مزاياي فني اتصال مكانيكي نسبت به وصله پوششي :
** سبكتر شدن سازه به دليل وزن ناچيز اتصال مكانيكي نسبت به اتصال اورلپ
** كوتاهتر شدن طول اتصال مكانيكي نسبت به اتصال اورلپ
** امكان طراحي بهينه به دليل كاهش وزن سازه و در نتيجه كاهش سطح مقاطع بتني
** آرايش منظم آرماتورها و در نتيجه ايجاد فضاي مناسب براي بتن ريزي مطلوب
** ايجاد اتصال يكپارچه بتن آرماتورها و در نتيجه يكپارچه عمل نمودن آرماتور در محل اتصال به هنگام اعمال نيرو هاي ناشي از زمين لرزه
** در امتداد هم قرار گرفتن آرماتورها و در نتيجه انتقال نيرو به طور مستقيم
** صرفه جويي در مواد اوليه ( آرماتور ) به دليل كاهش ضايعات
** در اتصال اورلپ عامل ايجاد پايداري اتصال ، وجود بتن است و در صورت صدمه ديدن بتن اتصال اورلپ از هم خواهد پاشيد ولي در اتصال مكانيكي پايداري اتصال وابستگي به بتن ندارد كه اين ويژگي باعث پايداري بيشتر سازه به هنگام صدمه ديدن بتن در سوانح طبيعي خواهد شد .
** تعداد خاموتهاي مصرفي در محل اتصال اورلپ تقريبآ به دو برابر افزايش مي يابد كه باعث افزايش هزينه ميلگرد مصرفي خواهد شد ولي با استفاده از اتصال مكانيكي كه طول بسيار كوتاهي دارد نياز به مصرف خاموت بيشتر وجود ندارد زيرا طول اتصال مكانيكي كمتر از فاصله دو خاموت متوالي است و در نتيجه صرفه جويي در مصرف ميلگرد را در پي خواهد داشت .
4- وصله اتكايي :
در اين نوع وصله كه فقط براي ميلگردهاي فشاري با قطر بزرگتر از 25 ميليمتر مورد استفاده قرار ميگيرد 2 ميلگرد در امتداد عمود بر محور بريده شده و با وسايل مناسبي بصورت هم مركز بر هم تكيه ميكنند .استفاده از اين نوع وصله فقط در اعضاي داراي خاموت بسته يا مارپيچ مجاز است .
بطور كلي براي تمام انواع وصله بايستي 2 نكته مهم زير همواره لحاظ شود :
الف : تا حد امكان سعي شود تمام ميلگردها در يك مقطع وصله نشود و در مقاطع پراكنده اجرا شود .
ب : سعي شود محل وصله در مقاطع داراي ممان و برش ماكزيمم انتخاب نشود .
ج : در فونداسيون سعي شود محل وصله دور از محل ستون و وسط نوارها انتخاب شود .