مترجم : حبیب الله علیخانی
منبع : راسخون
ترموست ها و ترموپلاست ها
تقريبا 85% از پليمرهاي توليدي در سراسر دنيا ترموپلاست هستند. آنها را مي توان به دو گروه گسترده ي آمورف و کريستالي تقسيم بندي کرد. (اين تقسيم بندي با توجه به ويژگي دماي تبديل آنها انجام مي شود.)
ترموپلاست هاي آمورف بوسيله ي دماي تبديل به حالت شيشه اي شان (Tg) شناخته مي شوند. در دماهاي بالاي Tg مدول به سرعت کاهش پيدا مي کند و پليمر خاصيت شبه مايع پيدا مي کند. ترموپلاست هاي آمورف عموماً در دماي بالاي Tg و به آساني تغيير شکل پيدا مي کنند. (شکل دهي مي شوند.) Tg ممکن است دمايي پايين باشد مثلا Tg پلي وينيل کلرايد(PVC)، 65 درجه سانتي گراد است و يا امکان دارد اين دما بسيار بالا باشد مثلاً Tg پلي آميد ايميد (PAI) 295 درجه سانتي گراد است. ترموپلاست هاي کريستالي يا به طور صحيح تر، ترموپلاست هاي نيمه کريستالي مي توانند درجات متنوعي از کريستالينيتي (از 20 تا 90%) داشته باشند. عموماً اين پليمرها را در دماي بالاتر از دماي ذوب فاز کريستالي و همچنين بالاتر از Tg فاز آمورف پليمر کريستالي است. دماي ذوب پليمرها مي تواند بالا مثلاً 365 درجه سانتي گراد براي پلي اترکتون (PEK) و يا پايين مثلاً 110درجه سانتي گراد براي پلي اتيلن با دانسيته ي پايين (LDPE)و حتي پايين تر از اين مقدار مثلاً دماي ذوب کوپليمر اتيلن وينيل استات (EVA)باشد. بمحض سرد شدن، کريستاليزاسيون بايد اتفاق افتد. (به طور بهتر، اين کار بايد در چند ثانيه اتفاق افتد). کريستاليزاسيون اندوده اغلب پس از سرد شدن و در طي چند ساعت پس از فرآيند ذوب شدن اتفاق مي افتد.
بيش از 70درصد از کل توليد ترموپلاست ها مربوط به زرين هاي ارزان قيمت و پرحجم زير است:
1) پلي اتيلن(PE) با دانسيته هاي مختلف
2) پلي پروپيلين ايزوتاکتيک (Isotactic Polypropylene)
3) پلي استيرن (PS)
4) پلي وينيل کلرايد (PVC)
پس از اين 4 نوع پليمر، پليمرهاي زير در درجه ي دوم هستند:
1) اکريليک
2) اکريلونيتريل-بوتادين-استيرن(ABS)
3) پلي استيرن ضربه گير (HIPS)
پلاستيک هاي مهندسي مانند استال ها (acetals)، پلي آميدها، پلي کربنات، پلي استرها، پلي فنيلن اکسيد و مخلوط هاي آنها به طور روزافزون در کاربردهاي با کارايي بالا (high-perfromanceapplications) استفاده مي شوند. پليمرهاي خاص مانند پليمرهاي کريستال مايع، پلي سولفون ها، پلي ايميدها، پلي فنيلن سولفيد، پلي اترکتون و فلئوروپليمرها به خاطر دماي Tg يا دماي ذوب بالايشان (290-350درجه سانتي گراد) در تکنولوژي هاي پيشرفته کاربرد دارند.
رزين هاي ترموست معمولي عبارتند از:
پلي استرهاي اشباع نشده، رزين هاي فتوليک، رزين هاي آمپنو، رزين هاي اوره/فرمالدهيد، پلي يوريتان ها، رزين هاي اپوکسي و سيليکون هاست.
ترموست هاي خاص که در کاربردهاي ويژه مصرف مي شوند عبارتند از:
پلي بيسمال ايميدها (Polybismaleimides) و پلي ايميدها و پلي بنزي ايميد ازول (Polybenzimidazoles) رزين هاي ترموست معمولاً مايع هاي و با ويسکوزيته ي پايين يا جامدات با وزن ملکولي کم هستند که بوسيله ي افزودني هاي مناسب (عوامل اتصال دهنده ي عرضي) عمل آوري مي شوند. همچنين اين رزين ها بوسيله ي پر کننده ها والياف تقويت مي گردند تا خواص گرمايي و پايداري ابعادي آنها بالا برده شود. اين مسئله به طور مکرر اظهار شده است که از نقطه نظر تردي مفرط اين مواد،بسياري از ترموست ها با الياف و پرکننده ها ترکيب مي شوند.
منبع : راسخون
ترموست ها و ترموپلاست ها
تقريبا 85% از پليمرهاي توليدي در سراسر دنيا ترموپلاست هستند. آنها را مي توان به دو گروه گسترده ي آمورف و کريستالي تقسيم بندي کرد. (اين تقسيم بندي با توجه به ويژگي دماي تبديل آنها انجام مي شود.)
ترموپلاست هاي آمورف بوسيله ي دماي تبديل به حالت شيشه اي شان (Tg) شناخته مي شوند. در دماهاي بالاي Tg مدول به سرعت کاهش پيدا مي کند و پليمر خاصيت شبه مايع پيدا مي کند. ترموپلاست هاي آمورف عموماً در دماي بالاي Tg و به آساني تغيير شکل پيدا مي کنند. (شکل دهي مي شوند.) Tg ممکن است دمايي پايين باشد مثلا Tg پلي وينيل کلرايد(PVC)، 65 درجه سانتي گراد است و يا امکان دارد اين دما بسيار بالا باشد مثلاً Tg پلي آميد ايميد (PAI) 295 درجه سانتي گراد است. ترموپلاست هاي کريستالي يا به طور صحيح تر، ترموپلاست هاي نيمه کريستالي مي توانند درجات متنوعي از کريستالينيتي (از 20 تا 90%) داشته باشند. عموماً اين پليمرها را در دماي بالاتر از دماي ذوب فاز کريستالي و همچنين بالاتر از Tg فاز آمورف پليمر کريستالي است. دماي ذوب پليمرها مي تواند بالا مثلاً 365 درجه سانتي گراد براي پلي اترکتون (PEK) و يا پايين مثلاً 110درجه سانتي گراد براي پلي اتيلن با دانسيته ي پايين (LDPE)و حتي پايين تر از اين مقدار مثلاً دماي ذوب کوپليمر اتيلن وينيل استات (EVA)باشد. بمحض سرد شدن، کريستاليزاسيون بايد اتفاق افتد. (به طور بهتر، اين کار بايد در چند ثانيه اتفاق افتد). کريستاليزاسيون اندوده اغلب پس از سرد شدن و در طي چند ساعت پس از فرآيند ذوب شدن اتفاق مي افتد.
بيش از 70درصد از کل توليد ترموپلاست ها مربوط به زرين هاي ارزان قيمت و پرحجم زير است:
1) پلي اتيلن(PE) با دانسيته هاي مختلف
2) پلي پروپيلين ايزوتاکتيک (Isotactic Polypropylene)
3) پلي استيرن (PS)
4) پلي وينيل کلرايد (PVC)
پس از اين 4 نوع پليمر، پليمرهاي زير در درجه ي دوم هستند:
1) اکريليک
2) اکريلونيتريل-بوتادين-استيرن(ABS)
3) پلي استيرن ضربه گير (HIPS)
پلاستيک هاي مهندسي مانند استال ها (acetals)، پلي آميدها، پلي کربنات، پلي استرها، پلي فنيلن اکسيد و مخلوط هاي آنها به طور روزافزون در کاربردهاي با کارايي بالا (high-perfromanceapplications) استفاده مي شوند. پليمرهاي خاص مانند پليمرهاي کريستال مايع، پلي سولفون ها، پلي ايميدها، پلي فنيلن سولفيد، پلي اترکتون و فلئوروپليمرها به خاطر دماي Tg يا دماي ذوب بالايشان (290-350درجه سانتي گراد) در تکنولوژي هاي پيشرفته کاربرد دارند.
رزين هاي ترموست معمولي عبارتند از:
پلي استرهاي اشباع نشده، رزين هاي فتوليک، رزين هاي آمپنو، رزين هاي اوره/فرمالدهيد، پلي يوريتان ها، رزين هاي اپوکسي و سيليکون هاست.
ترموست هاي خاص که در کاربردهاي ويژه مصرف مي شوند عبارتند از:
پلي بيسمال ايميدها (Polybismaleimides) و پلي ايميدها و پلي بنزي ايميد ازول (Polybenzimidazoles) رزين هاي ترموست معمولاً مايع هاي و با ويسکوزيته ي پايين يا جامدات با وزن ملکولي کم هستند که بوسيله ي افزودني هاي مناسب (عوامل اتصال دهنده ي عرضي) عمل آوري مي شوند. همچنين اين رزين ها بوسيله ي پر کننده ها والياف تقويت مي گردند تا خواص گرمايي و پايداري ابعادي آنها بالا برده شود. اين مسئله به طور مکرر اظهار شده است که از نقطه نظر تردي مفرط اين مواد،بسياري از ترموست ها با الياف و پرکننده ها ترکيب مي شوند.