نوامبر سال 1911 (8 آذر 1290 خورشيدي)دولت روسيه به ايران اولتيماتوم داد که ظرف 48 ساعت مورگان شوستر آمريکاييرا که براي اصلاح خزانه داري و ماليه ايران استخدام شده بود برکنار کنند واز اين پس نيز بدون جلب موافقت قبل دولتين روسيه و انگلستان به استخدام ازخارج دست نزند.
روز بعد مجلس به اين اولتيماتوم روسيه رسيدگي کرد و برغم توجيه وثوق الدوله آن را رد کرد.
مجلس در آذر ماه سال پيش از آن (1289 خورشيدي) ضمن تصويب قانون تاسيسخزانه داري کل کشور، راي به استخدام شوستر به عنوان مشاور ماليه ايرانداده بود.
مردم تهران به جانبداري از مجلس که اولتيماتوم روسيه را رد کرده بود بهخيابانها ريختند و تزار روسيه پس از آگاه شدن از تصميم مجلس ايران دستورداد که چهار هزار سربار روانه ايران شود.
دولت وقت بار ديگر از مجلس خواست اولتيماتوم روسيه را بپذيرد و با اخراجشوستر موافقت کند که مجلس زير بار نرفت. 28 آذر ماه يپرم خان رييس وقتشهرباني (نظميه) به مجلس اخطار کرد که اگر اولتيماتوم را نپذيرد نيروهايروسيه وارد خواهند شد که مجلس اجبارا پذيرفت و مراتب همان روز به دولت ونيز مورگان شوستر اعلام شد که خاک ايران را ترک گويد.
شوستر در بازگشت به آمريكا خاطرات اقامت خود در ايران را به صورت كتابي منتشر ساخت كه اوضاع ايران آن زمان در آن منعكس شده است.
از محتواي كتاب شوستر و اظهارات بعدي او چنين بر مي آيد كه دستها ونيروهايي وجود داشتنند كه نمي گذاشتند ايرانيان روشن شوند زيرا كهايرانيان؛ با استعداد فوق العاده اي كه در درك مطالب، آموزش، اقتباس وفراگيري دارند اگر روشن شوند و در كار آنان مداخله نشود، رشدي بهتر ازاروپاييان خواهند داشت.
شوستر موقع جغرافيايي ايران، فئوداليته اين كشور، خان بازي ها و نفوذ بيحد اعيان و اشراف در امور مملكت را از دلايل نفوذ خارجي و عقب ماندگي عميقايرانيان تشخيص داده بود و گفته بود: روزي كه اعيان و اشراف ايران به هماناندازه كه نگران جيب (منافع) و اقتدار شخصي هستند به انديشه ايران وايرانيان افتند همه مسائل اين كشور حل خواهد شد. شوستر گفته بود كه اعيانايران بايد از رقابت و درگيري با خود دست بردارند، عمومي فكر كنند و افقديدشان را تا چندين برابر گسترش دهند و بدانند كه اگر ملت نباشد، آنان همنخواهند بود.
روز بعد مجلس به اين اولتيماتوم روسيه رسيدگي کرد و برغم توجيه وثوق الدوله آن را رد کرد.
مجلس در آذر ماه سال پيش از آن (1289 خورشيدي) ضمن تصويب قانون تاسيسخزانه داري کل کشور، راي به استخدام شوستر به عنوان مشاور ماليه ايرانداده بود.
مردم تهران به جانبداري از مجلس که اولتيماتوم روسيه را رد کرده بود بهخيابانها ريختند و تزار روسيه پس از آگاه شدن از تصميم مجلس ايران دستورداد که چهار هزار سربار روانه ايران شود.
دولت وقت بار ديگر از مجلس خواست اولتيماتوم روسيه را بپذيرد و با اخراجشوستر موافقت کند که مجلس زير بار نرفت. 28 آذر ماه يپرم خان رييس وقتشهرباني (نظميه) به مجلس اخطار کرد که اگر اولتيماتوم را نپذيرد نيروهايروسيه وارد خواهند شد که مجلس اجبارا پذيرفت و مراتب همان روز به دولت ونيز مورگان شوستر اعلام شد که خاک ايران را ترک گويد.
شوستر در بازگشت به آمريكا خاطرات اقامت خود در ايران را به صورت كتابي منتشر ساخت كه اوضاع ايران آن زمان در آن منعكس شده است.
از محتواي كتاب شوستر و اظهارات بعدي او چنين بر مي آيد كه دستها ونيروهايي وجود داشتنند كه نمي گذاشتند ايرانيان روشن شوند زيرا كهايرانيان؛ با استعداد فوق العاده اي كه در درك مطالب، آموزش، اقتباس وفراگيري دارند اگر روشن شوند و در كار آنان مداخله نشود، رشدي بهتر ازاروپاييان خواهند داشت.
شوستر موقع جغرافيايي ايران، فئوداليته اين كشور، خان بازي ها و نفوذ بيحد اعيان و اشراف در امور مملكت را از دلايل نفوذ خارجي و عقب ماندگي عميقايرانيان تشخيص داده بود و گفته بود: روزي كه اعيان و اشراف ايران به هماناندازه كه نگران جيب (منافع) و اقتدار شخصي هستند به انديشه ايران وايرانيان افتند همه مسائل اين كشور حل خواهد شد. شوستر گفته بود كه اعيانايران بايد از رقابت و درگيري با خود دست بردارند، عمومي فكر كنند و افقديدشان را تا چندين برابر گسترش دهند و بدانند كه اگر ملت نباشد، آنان همنخواهند بود.
