"Pejman"
دستیار مدیر مهندسی کشاورزی گیاهان دارویی
ماکادمیا درختی است که میوه آن گرانترین و مرغوبترین خشکبار جهان به شمار می رود. این گیاه بومی استرالیا است و در جنگل های بارانی و مکانهای مرطوب نزدیک نهرها رشد خوبی دارد. آفتاب کامل با اندکی سایه برای گیاه مناسب است و عملکرد مغز را افزایش می دهد. اما اگر کشت تجاری آن مد نظر نباشد، سایه را به آسانی تحمل می کند.گیاه به خشکی مقاوم است، باد، سرمای شدید و شوری را نمی تواند بپذیرد. همچنین نیازی به خاک حاصلخیز ندارد. در هر ترکیب خاک از سبک تا سنگین اما با زهکشی خوب رشد می کند.
[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]مزیت اقتصادی این گیاه، اندک بودن هزینه نگه داری آن است. زیرا نیازی به آبیاری ندارد ( به صورت دیم پرورش می یابد) نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم است. میوه های آن پس از رسیدن شروع به ریزش کرده و برداشت آن دستی و آسان است.
ماکادمیا از نظر بازرگانی در استرالیا ، جنوب آفریقا و آمریکای مرکزی یکی از تولیدات مهم کشاورزی به شمار می رود. کشت تجاری آن در استرالیا و هاوایی در سطحی گسترده انجام می گیرد . در کالیفرنیا به عنوان یک گیاه زینتی پرورش می یابد. آمریکا بزرگترین مصرف کننده ماکادمیا است . مغز ماکادمیا در انواع شکلات کیک و بستنی به کار می رود. همچنین از روغن مغز ماکادمیا می توان در صنایع آرایشی و بهداشتی سود جست. از آنجا که میوه ماکادمیا بیش از 72% اسید چرب غیر اشباع دارد، این خشکبار می تواند افزودنی مناسبی برای رژیم غذایی روزانه ، جهت کاهش کلسترول خون باشد و این میوه را می توان به صورت خام، بوداده، با نمک، بی نمک و یا به عنوان چاشنی در غذا مصرف کرد.
صرفنظر از اهداف بازرگانی پرورش ماکادمیا، این درخت همیشه سبز، بلند و گسترده با عمری طولانی و گلهایی بسیار خوشبو، گیاهی زینتی مناسب می تواند باشد.
هم اینک در ایران تعدادی از گونه های این گیاه در منطقه ای از شمال کشور به چشم می خورد وشرایط رشد این گونه درختی در ایران از جنبه اقتصادی در دست بررسی است .[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]تاریخچه:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ماکادمیا درختی است که در سال 1858 در خاور استرالیا شناسایی و در سال 1881 توسط « ویلیام پورویس» به هاوایی منتقل و در آنجا به عنوان یک گیاه زینتی، و در راستای احیا و توسعه جنگ ها مورد استفاده قرار گرفت . اما در سال 1948 با مطالعات و گزینش های صورت گرفته از سوی ایستگاه کشاورزی هاوایی معرفی و نام گذاری محصولات این گونه، نامی را در صنعت میوه و خشکبار رومیزی به خود اختصاص داد و منجر به صنعت مدرن ماکادمیا در هاوایی شد.
در کالیفرنیا در اوایل سال 1880 میلادی 2 نهال ماکادمیا کاشته شد که هنوز در محوطه دانشگاه برکلی کالیفرنیا سرپاست. ورود واریته های اصلاح و نامگذاری شده از هاوایی به کالیفرنیا در حدود سال 1950 آغاز شد. اما به طور کلی در کالیفرنیا هنوز هم از این گیاه به عنوان یک گیاه زینتی استفاده می شود.
عملکرد:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]میوه دهی این درخت در نهال های پیوند خورده از سال سوم ، و در نهال های بدون پیوند از سال پنجم آغاز می شود. اما درختان نوع اول از سال ششم، و درختان گونه دوم از سال هشتم به تولید اقتصادی می رسند. در نهایت این درخت بیش از 40_50 سال عمر می کند. یک درخت نسبتاً خوب در 10 سالگی 30_50 پوند میوه می دهد. میزان تولید در واحد سطح 3 تا 6 تن است که با توجه به شرایط آب و هوایی تغییر می کند.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]توجیه اقتصادی:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]میانگین تولید ماکادمیا در مزارع استرالیا با شرایط کاشت جدید در حدود 4.5 تن در هکتار در نظر گرفته می شود. با توجه به قیمت این محصول در حال حاضر که 3.7 دلار استرالیا در هر کیلوگرم است ، فروش متوسط هر هکتار در حدود 16.650 دلار استرالیا برآورد می شود.با توجه به قیمت دلار استرالیا که 645 تومان است، میزان فروش محصول هر هکتار (در آمد ناخالص) در حدود 106560000 ریال خواهد بود که از این میزان مقداری بابت هزینه نگهداری و ایجاد باغ کسر خواهد شد که در هر کشور متفاوت خواهد بود. بنابراین کاشت و تولید این محصول می تواند نقش به سزایی در رونق بخشی کشاورزی داشته باشد. [/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]مصارف ماکادمیا:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]مغز ماکادمیا ضمن کاربرد در آجیل، شیرینی و .... برای تولید روغن نیز مصرف می شود. روغن ماکادمیا از دیگر روغن های گیاهی مانند: روغن زیتون ، برتر بوده دارای درصد بالاتری مونواکسید چرب غیر اشباع می باشد و نقطه دود آن بالاتر و برابر 210 درجه سانتیگراد است.
تمام بخش های میوه ماکادمیا مورد استفاده قرار می گیرد . از ترکیب پوسته خارجی با مواد ارگانیک مالچی عالی برای اطراف درختان ساخته می شود. پوسته سخت در هنگام سوختن دما را بالا نگه می دارد و اغلب به عنوان سوخت برای کوره های آتش در صنایع محلی به کار برده می شود.
از آسیاب کردن پوسته سفت آن گردی حاصل می شود که سمباده خوبی در صنعت است و در مقایسه با شن، برای نفوذ پذیر کردن خاک مناسب تر است. همچنین ماکادمیا در صنایع آرایشی بهداشتی به عنوان ماده اولیه در ماساژور های پوست به کار می رود.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]خواص ماکادمیا:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]
[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ماکادمیا میوه ای همسان فندق و مغزیترین خشکبار جهان است. مغز ماکادمیا بسیار انرژی زا بوده و چربی بدون کلسترول دارد. ماکادمیا دارای 76% روغن طبیعی، 9% پروتین، 9% کربوهیدرات، و 2% فیبر است. همچنین حاوی ویتامین های نیاسین b1 و b2 و نیز عناصر صروری همچون کلسیم فسفر پتاسیم سدیم سلنیوم و آهن است. روغن ماکادمیا سرشار از مونو اسید چرب غیر اشباع است که خطر حملات قلبی را کاهش می دهد.
تولید و فرآوری ماکادمیا:
این درخت از طریق بذر و اعضای گیاه تکثیر می شود. به عنوان مثال نهال بذری یا پیوندی با کولتیوارهای مناسب و همچنین قلمه برای کشت مورد استفاده قرار می گیرد. به طور معمول چندین کولتیوار برای انجام دگر گرده افشانی مطمئن کاشته می شوند.
برداشت معمولاً با جمع آوری خشکبارها از روی زمین در سرتاسر سال انجام می گیرد.
عملیات پس از برداشت شامل پوست گیری و خشک کردن خشکبار و جداسازی مغز می باشد. پوست گیری خشکبار جمع آوری شده و به دنبال آن خشک کردن آن باید 24 ساعت پس از برداشت انجام گیرد. در غیر این صورت کیفیت محصول پایین خواهد آمد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]در باره ماکادمیا:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]خشکبار ماکادمیا تنها محصول کشاورزی بومی استرالیا که به صورت تجاری مطرح شده است .ماکادمیا درختی همیشه سبز که در جنگلهای بارانی نواحی نیمه گرمسیری یافت می شود .میوه این درخت نوع خشکبار مانند فندق است .حدود 7 سال طول می کشد تا به باردهی برسد و بیش از 60 سال عمر می کند .[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]هم اکنون مصرف این خشکبار به دلیل خواص منحصر به فرد آن یعنی سرشار بودن از ویتامین ها و مواد مغذی و در عین حال داشتن اسید های چرب غیر اشباع در حال افزایش است .به طوریکه میزان واردات آمریکا در یک دوره 4 ساله از 11373 تن به 23237 تن یعنی بیش از دو برابر افزایش یافته است به طوریکه پیش بینی می شود میزان تولید در 5 کشور بزرگ تولید کننده ماکادمیا (استرالیا-آمریکا-جنوب آفریقا-گواتمالا-کنیا) در سال زراعی 04-2003 با 11% افزایش به 92923 تن برسد. [/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]مسایل اقتصادی ماکادمیا:
از نظر اقتصادی نه تنها ماکادمیا گران ترین و مرغوب ترین خشکبار جهان است. بلکه هزینه های نگه داری آن بسیار اندک است.
قیمت خشکبار ماکادمیا در جهان در سالهای اخیر به طور معنی داری افزایش پیدا کرده است. به طوری که در حیل حیضر قیمت آن در استرالیا به 3.7 دلار استرالیا در هر کیلو گرم به صورت فله افزایش پیدا کرده است. لازم به ذکر است که این قیمت ها برای ماکادمیای با پوسته می باشد و مغز ماکادمیا به صورت خالص 80%تا 40% گرانتر است.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]
[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]جایگاه ماکادمیا در بازار جهانی خشکبار:
مصرف خشکبار از گذشته های دور به صورت آجیل بسیار متداول و مرسوم بوده است. در دهه های اخیر خشکبار به عنوان مواد غذایی و مختصر و پر خاصیت از رونق خاصی در بازارهای جهانی برخوردار شده است. میزان ت ولید ماکادمیا در جهان حدود 100 هزار تن است که کمتر از 0.5% از تجارت جهانی خشکبار را شامل می شود. گفتنی است: نیوزلند ، ونزوئلا ، مکزیک ، زیمباوه،پرو ، اندونزی ، تاهیتی ، نیوکالونیا، السالوادور، جامایکا، پاراگویه، کلمبیا، وسترن، سومودا، تایلند، تایوان، فیجی، اسراییل، تانزانیا و اتیوپی نیز در سطح کوچک انجام می گیرد.
بد نیست بدانید: میزان صادرات ماکادمیا در سال 2001 از کشور استرالیا 27300 تن گواتمالا 9000 تن کنیا 6052 تن جنوب آفریقا 10400 تن و آمریکا 4300 تن بوده است. برزیل و کاستاریکا از دیگر صادر کنندگان ماکادمیا است.
استرالیا یکی از مهمترین صادر کنندگان ماکادمیا است به طوری که ارزش محصول ماکادمیای داخلی و وارداتی استرالیا برابر 100 میلیون دلار است.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]كشور های وارد كننده و مصرف كننده ماكادمیا :[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]آمریكا بزرگترین مصرف كننده این خشكبار است .تقریبا تمام تولید ماكادمیا در هاوایی در خود آمریكا به مصرف می رسد و برای امریكایی ها ماكادمیا مترادف هاوایی است .میزان واردات آمریكا در یك دوره 4 ساله (2000-1996) از 11373 تن به 23237 تن افزایش یافته است .مهمترین كشورهای صادر كننده ماكادمیا به آمریكا عبارتند از استرالیا ، جنوب آفریقا ، السالوادور ، كاستاریكا و گواتمالا .سایر كشورهای صادر كننده ماكادمیا به آمریكا به میزان اندك عبارتند از برزیل ، چین ، مالاوی و زیمباوه .[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]كشورهای عمده وارد كننده ماكادمیا از استرالیا شامل :ژاپن ، اتحادیه اروپا ، آمریكا و هنگ كنگ می باشند. آلمان بزرگترین بازار ماكادمیا را در كشور های اروپایی به خود اختصاص داده است . اگر چه فروش این محصول به فرانسه ، ایتالیا ، اسپانیا ، دانمارك ، هلند و انگلستان نیز در حال افزایش است .[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]یادآور می شود : آمریكا بزرگترین بازار ماكادمیای جنوب آفریقا محسوب می شود همچنین اسپانیا و ایتالیا و یونان از بازارهای مهم ماكادمیای جنوب آفریقا هستند .از جمله بازارهای جدید برای جنوب آفریقا ژاپن است كه در طی چهار سال اخیر واردات ماكادمیا را از جنوب آفریقا از 0 به 1144 تن رسانیده است .[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]همانگونه كه در جدول زیر مشاهده می شود ، استرالیا بزرگترین تولید كننده و صادر كننده ماكادمیا و آمریكا بزرگترین وارد كننده و مصرف كننده ماكادمیا است .[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]تولید ، صادرات ،واردات ،و مصرف داخلی چند كشور مهم [/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]در داد و ستد ماكادمیا در دنیا در سال 02-2001[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] كشور تولید صادرات واردات مصرف داخلی [/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] استرالیا 37000 27300 0 9250[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] كاستاریكا 2100 1900 0 340[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] گواتمالا 9360 9000 0 360[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] كنیا 8005 6052 0 89[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] جنوب آفریقا 11000 10400 0 500[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif] آمریكا 24494 4300 23875 44069 [/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]انرژی 3080Kj[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]پروتئین 9.2 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]چربی 74.0 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]مونو اسید چرب غیر اشباع 60.0 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]پلی اسید چرب غیر اشباع 4.0 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]اسید چرب اشباع 10.0 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]كربو هیدرات g 7.9[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]شكر 4.6 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]فیبر 6.4 g[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]پتاسیم 410 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]فسفر 241 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]كلسیم 64 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]سدیم 2 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]آهن 2 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]نیاسین 1.6 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]B1 0.22 mg[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]B2 0.12 mg[/FONT]