كاربرد كتان و كنف در كامپوزیت های خودرویی و ساختمان

P O U R I A

مدیر مهندسی شیمی مدیر تالار گفتگوی آزاد
مدیر تالار
در حالی كه كتان نساجی فرانسه، با تولید پوشاك و پارچه های كتانی با كیفیت به تمام نقاط جهان صادر میشود تولیدكنندگان فرانسوی در حال كشف دوباره این الیاف طبیعی در كاربردهای جالب و غیرمنتظره ای هستند. تولیدكنندگان قطعات خودرو به طور روزافزونی از كتان به عنوان یك ماده اولیه جدید و سازگار با محیط زیست استفاده می كنند. این ماده در تولید تزئینات داخلی خودرو به كار گرفته میشود كه این امر به ویژه در هنگام تصادف خطر كمتری را متوجه سرنشینان می كند.

الیاف كنف نیز در این صنعت برای صلب كردن پلاستیك ها و به عنوان یك عایق طبیعی در ساختمان ها به كار گرفته می شود.
در نرماندی شركت تكنی لین، الیاف كتان را برای ساخت صفحات تودری خودرو به كار می گیرد. تولیدكنندگان قطعات خودرو بسیار علاقمند به استفاده از الیاف طبیعی هستند تا خودروهایی سازگار با طبیعت و بازیافت پذیرتر تولید كنند.

شركت افیرل در غرب فرانسه از الیاف كنف تولید شده به وسیله كشاورزان شرق فرانسه، نوعی پشم كنف تولید می كند. این الیاف توسط شركت تعاونی محلی Chanvriere آماده سازی و تمیز می شوند. روز به روز مالكان بیشتری برای عایق سازی ساختمان خویش از مواد طبیعی استفاده می كنند.
كتان گیاهی است كه به طور گسترده در شمال فرانسه كشت می شود و در تولید الیاف و بافته های صادراتی به سراسر دنیا به كار گرفته می شود. رمی دوباست یك كشاورز محلی و رئیس یك شركت تعاونی در زمینه فرآوری كتان می گوید:"ما به دنبال بازار جدیدی غیر ا زپارچه بافی یا كاغذسازی هستیم كه كه الیاف با كیفیت پایین تر نیاز داشته باشد. این صنعت با ایده به كارگیری الیاف كتان درون مواد كامپوزیت، رشد خوبی داشته است."

رؤسای این شركت تعاونی به طور اتفاقی با بعضی از سازندگان قطعات خودرو آشنا شدند كه سریعاً به این ایده آنان علاقمند شدند و به این صورت شركت تكنی لین به عنوان یك شركت وابسته به این تعاونی در سال 1995 راه اندازی شد. فرانكو اسلین مدیر تكنی لین توضیح می دهد:"ما دو سال برای توسعه محصولاتمان وقت گذاشتیم. این كامپوزیت از مخلوط كردن 50 درصد الیاف پلی پروپیلن و 50 درصد الیاف كتان تولید می شود. نسبت اختلاط میتواند 40 به 60 یا 30 به 70 نیز باشد."
این ماده جدید در كارخانه تكنی لین تولید می شود.

از سال 1996 تقاضاها به تدریج افزایش یافت و این شركت در جولای 2000 یك خط تولید جدید و دستگاه پرس حرارتی خود را راه اندازی كرد. امروزه این شركت صفحات تودری خودروهای اپل كورسا و سیتروئن C5 و همچنین تاقچه عقب رنو توینگو را تولید می كند. در سال 2002 شركت تكنی لین حدود 800 تن الیاف كتان فرآوری كرد و روزانه برای بیش از 2000 دستگاه خودرو، صفحات تودری تولید نمود. فرانكواسلین اشاره می كند كه: "كتان ارزشمند میشود و در بازار ترقی می كند چرا كه یكی از الیاف طبیعی مستحكم است كه از شكستن صفحات تودری هنگام تصادف جلوگیری می كند. این ماده همچنین وزن محصول نهایی را تا 20 درصد كاهش می دهد و در عین حال ارزان تر بوده و سود اقتصادی نیز به همراه دارد." شركت تكنی لین برای ورود به این بازار مجبور بودشرایط بسیار دشوار صنعت خودرو را از نظر تضمین كیفیت احراز كند و درحقیقت در عرض چند ماه این شركت به یك تأمین كننده مورد تأئید صنعت خودرو (EAQF) تبدیل شد، تاییدیه ایزو 9002 را گرفت و همچنین تاییدیه تضمین كیفیت محصول (AQP) را نیز كسب كرد.

فرانكواسلین شك ندارد كه این بازار رشد خواهد داشت. او می گوید:"در اروپا علاقه زیادی به مواد كامپوزیتی ساخته شده از الیاف طبیعی وجود دارد. صنایع دیگر نیز به این محصول علاقمند شده اند. به عنوان مثال به تازگی یك طراح، نخستین میز خود را از مواد كامپوزیتی تولیدی شركت ما ساخته است."
كنف صنعتی نیز در فرانسه در حال رشد است؛ اما به صورت سنتی و برای صنعت كاغذ. ایوبترنكورت مدیر فروش این تعاونی می گوید:"ما به دنبال بازارهای جدید برای محصولاتمان هستیم و در حال بررسی امكان ساخت پشم كنف، به عنوان جایگزینی برای پشم شیشه یا پشم سنگ، در عایق سازی ساختمان ها هستیم. ما شركت هایی همانند افیرل، ناتیلین و بوتكس را كه به استفاده از كنف علاقمند بودند شناسایی كرده و با آنها ارتباط برقرار كرده ایم."

آزمایش ها نشان داده اند كه پشم كنف همان ویژگی های عایق سازی پشم شیشه را دارد و در مقایسه با پشم شیشه یا پشم سنگ بسیار برتر است؛ چون میزان رطوبت داخلی ساختمان را نیز تنظیم كرده و آرامش بیشتری برای ساكنین ایجاد می كند. تنها مشكل پشم كنف، بهای زیاد آن است كه حدود 5/2 تا 4 برابر بهای پشم شیشه است. پیرب ار تلمی می گوید:"این محصول برای آنانی كه نگرانی های زیست محیطی دارند و كسانی كه قصد دارند در ساخت خانه هایشان از مواد طبیعی استفاده كنند، جذابیت دارد. بسیاری از افراد علاقمند به استفاده از الیاف طبیعی هستند، اما رغبتی به پرداخت هزینه های بالای آن ندارند. برای اینكه همه افراد بتوانند از پشم كنف استفاده كنند ما به كمك های دولتی همانند معافیت های مالیاتی نیاز داریم (مشابه مواردی كه به انرژی خورشیدی اختصاص یافته است)."

الیاف شركت Chanvriere برای ساخت صفحات عایق و بتن سبك نیز به كار گرفته میشوند. درحقیقت این شركت تعاونی در حال ساخت بلوك های سبكی حاوی كنف است و قصد دارد به زودی آنها را به عنوان اختراع ثبت كند. ایوبترنكورت می گوید:"امروزه صنعت ساختمان حدود 15 درصد بازار ما را تشكیل می دهد، اما من مطمئن هستم كه در آینده این سهم بیشتر خواهد شد. این بازار در آغاز راه خود قرار دارد."

كنف نیز همانند كتان در تزئینات داخل خودروها استفاده می شود. سخنگوی این شركت می گوید:"در این بازار، الیاف طبیعی جذابیت زیادی برای سازندگان دارد؛ چون وزن و بهای این الیاف حدود نصف الیاف شیشه است." این تعاونی به تازگی پلاستیك های گرماسخت را نیز مورد توجه قرار داده است. این شركت مقدمات ورود به این بازار را فراهم كرده و به همراه شركت تعاونی غله كاران، شركت اگرو فایبرز تكنولوژیز پلاستیكز (AFT) را تشكیل داده است. به گفته ژرارد موگین مدیر AFT:"بازار ساخت پلاستیك ها بسیار وسیع است و از كیس رایانه تا لوازم برقی خانگی را در بر می گیرد و شامل مبلمان پلاستیكی، داشبورد خودروها، ظروف غذاخوری و بسته بندی ها می شود. فرصت های موجود پایانی ندارد."
بزرگ ترین برتری الیاف طبیعی در مقایسه با الیاف شیشه در این حقیقت نهفته است كه پلاستیك های با منبه طبیعی سایندگی كمتری دارند، راحت تر قالبگیری و بریده می شوند و از همه مهم تر اینكه بازیافت آنها از پلاستیك های مصنوعی متداول ساده تر است.
 
بالا