عوامل موثر بر گریس ها

فاطمه یاس

عضو جدید
کاربر ممتاز
گریس‌ها مانند روغن‌ها از عواملی نظیر ویسکوزیته، دما و مقاومت در برابر اکسیداسیون تأثیر می‌پذیرند. گریس احتمالاً نخستین روانساز مورد استفاده بشر می‌‌باشد که در ابتدا به صورت چربی حیوانی (Animal fat) مورد استفاده وی قرار می‌گرفته و عمری ده هزار ساله دارد. ماهیت اساسی گریس از ده هزار سال پیش تاکنون تغییری نکرده است.

امروزه همچون دوران قدیم گریس را با غلیظ‌کردن یک روغن (Oil thickened) توسط موادی موسوم به صابون تهیه می‌کنند. در واقع صابون ماده‌ای شیمیایی است که از دیرباز با استفاده از مواد مختلفی تهیه می‌شده و گریس نام خود را از صابونی که در تهیه آن به‌کار‌رفته اقتباس می‌کند، مانند گریس کلسیمی.

گریس، عبارت است از یک روانساز جامد یا شبه جامد که از یک عامل غلیظ‌کننده (Thickening Agent) در یک روانساز مایع تشکیل شده‌است. روغن که خود یک روانساز اساسی است، مهمترین جزء سازنده یک گریس بوده و بیشترین تأثیر را بر رفتار گریس می‌گذارد. روغن‌های به‌کار‌رفته در ساخت گریس‌ها از نظر نوع و درجه تصفیه آن‌ها(Degrees of Refinement) با هم متفاوت می‌باشند.

روغن‌های معدنی مصرفی در ساخت گریس‌ها، می‌توانند از روغن‌های محوری سبک (Light Spindle) تا روغن‌های خیلی سنگین دارای ویسکوزیته بالا را شامل شوند.
یکی دیگر از اجزای سارنده گریس‌ها ، عامل غلیظ‌کننده می‌باشد که از ترکیب مواد مواد چرب حیوانی یا نباتی با نوعی فلز یا ماده معدنی به دست می‌آید. عامل غلیظ‌کننده به عنوان یک عامل نگه‌دارنده روغن به کار می‌رود. روغن در عمل کم‌کم از گریس جدا شده تا عمل روانسازی مورد انتظار از گریس را به مرحله عمل در‌آورد. عامل تغلیظ کننده، خودش می‌تواند ارزش روانسازی داشته باشد. ولی عملاً روانسازی گریس به روغن موجود در آن مربوط می‌شود. روغن موجود در گریس می‌تواند بین هفتاد تا نود درصد باشد.

هرچه مقدار روغن یک گریس بیشتر باشد‌، آن گریس شل‌تر و نرم‌تر خواهد شد. بقیه مواد موجود در گریس می‌تواند شامل مقدار متغیری آب‌، غلیظ‌کننده و افزودنی (Additive) باشد.
یک گریس ممکن است در ساختمان خود نوعی افزودنی داشته یا نداشته باشد. گریسی که تنها از روغن و عامل غلیظ‌کننده تهیه شده باشد، به راحتی برای بسیاری از کاربردهای سبک صنعتی قابل استفاده خواهد بود. همچنین با افزایش افزودنی به آن، دامنه کاربرد آن به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش خواهد یافت.

اثر دما بر گریس(Temperature Effect)

درجه حرارت اثر قابل ملاحظه‌ای (Definite effect) بر استحکام یک گریس دارد. اگر درجه حرارت زیاد باشد، گریس ابتدا نرم شده و سپس تبدیل به مایع می‌شود. در این حالت گریس ارزش روانسازی خود را از دست داده است. هر گریسی محدوده دمای بهره‌برداری معینی دارد. لذا، هیچ‌گاه نباید یک گریس را در دمایی بالاتر از این محدوده مجاز مورد استفاده قرار داد.
علاوه بر دما، عواملی همچون نوع و مقدار صابون تغلیظ‌کننده، ویسکوزیته روغن به‌کار‌رفته و ویژگی‌های سایر موادی که به هر عنوان در ساخت گریس به‌کار‌رفته‌اند، بر نقطه ذوب آن مؤثرند.
 
بالا