برچسب مصرف انرژی ساختمان نوعی رده بندی میزان مصرف انرژی در ساختمان است که با عدد و یا حروف میزان کارایی انرژی تجهیزات، وسایل، ساختمان ها و بطور کلی سیستم های مصرف کننده انرژی را در ساختمان های مختلف نسبت به یکدیگر نشان می دهد.
معیار میزان مصرف انرژی وسایل و ساختمان با توجه به کاربری وسیله و یا ساختمان در استاندار مشخص شده است و برای هر طبقه از رده بندی مقدار حداکثر و حداقل مصرف مشخص شده است. این رده بندی ها با استفاده از نوارهای رنگی و حروف G تا A مشخص می شوند. رده بندی G با نوار به رنگ قرمز مشخص می شود و نشان دهنده ی کمتری بازده مصرف انرژی در ساختمان است و رده A با رنگ سبز نشان داده می شود که مشخص کننده ی بیشترین بازده مصرف انرژی و بیشترین صرفه جویی در ساختمان است.
در تعیین برچسب انرژی ساختمان با برچسب انرژی وسایل برقی تفاوت عملی وجود دارد. چون طراحی و ساخت هر ساختمان مستقل از ساختمان دیگر است، اختصاصبرچسب انرژی برای هر ساختمان نیاز به بررسی دقیق دارد و این کار باید توسط کارشناس متخصص و با تجربه و با استفاده از تجهیزات آزمایشی و نرم افزار شبیه سازی ساختمان انجام شود در حالی که برای تعیین برچسب انرژی وسایل برقی بررسی ها فقط برای یک محصول انجام می شود و به بقیه تعمیم داده می شود.
پارامترهای تعیین کننده رده ی مصرف انرژی
پارامترهای متعددی در تعیین رده مصرف انرژی ساختمان اهمیت دارند که در تعیین برچسب مصرف انرژی در نظر گرفته شده اند:
- نسبت انرژی: نسبت انرژی مصرف شده به میزان مصرف انرژی ساختمان ایده آل که با حرف R نشان داده می شود.
- شاخص مصرف انرژی: این شاخص بصورت میزان انرژی اولیه مصرفی سالیانه ساختمان بر زیربنای مفید آن تعریف می شود (kWh/m2.yr). رده ی مصرف انرژی ساختمان با توجه به نسبت شاخص مصرف انرژی ساختمان مورد بررسی نسبت به شاخص مصرف انرژی ساختمان ایده آل مشخص می گردد.
- کاربری: منظور از کاربری، ساختمان اداری دولتی بودن و یا خصوصی بودن و همچنین ساختمان مسکونی بزرگ (زیربنای بالای هزار متر مربع) و کوچک (زیر بنای کمتر از هزار متر مربع) می باشد.
- اقلیم: در استاندارد 8 اقلیم آب و هوایی مختلف تایین شده است که قرار گرفتن ساختمان در هر یک از این اقلیم ها بر رده بندی برچسب انرژی آن تاثیر دارد. ( این اقلیم ها عبارتند از: بسیار سرد، سرد، معتدل و بارانی، نیمه معتدل و بارانی، نیمه خشک، گرم و خشک، بسیار گرم و خشک، بسیار گرم و مرطوب)
- زیربنای فضای کنترل شده: منظور از فضای کنترل شده قسمت های از ساختمان است که به دلیل کاربری آن در زمستان و تابستان دمای آن گرمتر یا سردتر از دمای بیرون نگه داشته می شود.
برای ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی طبق استاندارد ملی ایران به شماره های 14253 و 14254 گواهی نامه برچسب انرژی صادر می شود که بیان کننده میزان راندمان انرژی ساختمان می باشد. این گواهی نامه ها به دو صورت وجود دارند، یکی گواهینامه برای طراحی ساختمان و دیگری گواهینامه برای طراحی و ساخت. سازندگان ساختمان می توانند در هر زمانی نسبت به اخذ گواهینامه برچسب انرژی ساختمان اقدام کنند.
معیار میزان مصرف انرژی وسایل و ساختمان با توجه به کاربری وسیله و یا ساختمان در استاندار مشخص شده است و برای هر طبقه از رده بندی مقدار حداکثر و حداقل مصرف مشخص شده است. این رده بندی ها با استفاده از نوارهای رنگی و حروف G تا A مشخص می شوند. رده بندی G با نوار به رنگ قرمز مشخص می شود و نشان دهنده ی کمتری بازده مصرف انرژی در ساختمان است و رده A با رنگ سبز نشان داده می شود که مشخص کننده ی بیشترین بازده مصرف انرژی و بیشترین صرفه جویی در ساختمان است.
در تعیین برچسب انرژی ساختمان با برچسب انرژی وسایل برقی تفاوت عملی وجود دارد. چون طراحی و ساخت هر ساختمان مستقل از ساختمان دیگر است، اختصاصبرچسب انرژی برای هر ساختمان نیاز به بررسی دقیق دارد و این کار باید توسط کارشناس متخصص و با تجربه و با استفاده از تجهیزات آزمایشی و نرم افزار شبیه سازی ساختمان انجام شود در حالی که برای تعیین برچسب انرژی وسایل برقی بررسی ها فقط برای یک محصول انجام می شود و به بقیه تعمیم داده می شود.
پارامترهای تعیین کننده رده ی مصرف انرژی
پارامترهای متعددی در تعیین رده مصرف انرژی ساختمان اهمیت دارند که در تعیین برچسب مصرف انرژی در نظر گرفته شده اند:
- نسبت انرژی: نسبت انرژی مصرف شده به میزان مصرف انرژی ساختمان ایده آل که با حرف R نشان داده می شود.
- شاخص مصرف انرژی: این شاخص بصورت میزان انرژی اولیه مصرفی سالیانه ساختمان بر زیربنای مفید آن تعریف می شود (kWh/m2.yr). رده ی مصرف انرژی ساختمان با توجه به نسبت شاخص مصرف انرژی ساختمان مورد بررسی نسبت به شاخص مصرف انرژی ساختمان ایده آل مشخص می گردد.
- کاربری: منظور از کاربری، ساختمان اداری دولتی بودن و یا خصوصی بودن و همچنین ساختمان مسکونی بزرگ (زیربنای بالای هزار متر مربع) و کوچک (زیر بنای کمتر از هزار متر مربع) می باشد.
- اقلیم: در استاندارد 8 اقلیم آب و هوایی مختلف تایین شده است که قرار گرفتن ساختمان در هر یک از این اقلیم ها بر رده بندی برچسب انرژی آن تاثیر دارد. ( این اقلیم ها عبارتند از: بسیار سرد، سرد، معتدل و بارانی، نیمه معتدل و بارانی، نیمه خشک، گرم و خشک، بسیار گرم و خشک، بسیار گرم و مرطوب)
- زیربنای فضای کنترل شده: منظور از فضای کنترل شده قسمت های از ساختمان است که به دلیل کاربری آن در زمستان و تابستان دمای آن گرمتر یا سردتر از دمای بیرون نگه داشته می شود.
برای ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی طبق استاندارد ملی ایران به شماره های 14253 و 14254 گواهی نامه برچسب انرژی صادر می شود که بیان کننده میزان راندمان انرژی ساختمان می باشد. این گواهی نامه ها به دو صورت وجود دارند، یکی گواهینامه برای طراحی ساختمان و دیگری گواهینامه برای طراحی و ساخت. سازندگان ساختمان می توانند در هر زمانی نسبت به اخذ گواهینامه برچسب انرژی ساختمان اقدام کنند.