نویسندگان
1محمدرضا شایسته فر ؛ 2علی رضایی
1دانشگاه شهیدباهنر کرمان
2دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
سد باطله معدن مس سرچشمه حاوی فلزات سنگین زیادی است. به این منظور، رسوبات مجتمع مس سرچشمه، برای تعیین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، آنالیز شیمیایی شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله است. در این پژوهش، شاخصهای آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنیشدگی و شاخص زمینانباشتگی استفاده شد، تا توزیع فلزات سنگین در رسوبات منطقه مورد مطالعه، ارزیابی شود. مقادیر فاکتور غنیشدگی (کبالت: 95/0، مس: 63/16، مولیبدن: 84/3، روی: 95/1، کروم: 87/0، منگنز: 27/1، نیکل: 36/0، سرب: 62/1، تیتانیوم: 83/0 و آهن: 01/10) و غلظت فلزات سنگین در نمونههای قابل بررسی ارزیابی شد. با توجه به محاسبه شاخص زمینانباشتگی برای فلزات سنگین، فلزات مس، روی و آهن (Zn> Cu> Fe >Mo> Pb >Mn>Cr) در محدوده آلودگی قرار گرفتند. در این پژوهش از مطالعات آماری (ضریب همبستگی و آنالیز خوشهای) برای یافتن منشأ رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزشیابی زیست محیطی وضعیت موجود در منطقه مورد مطالعه کمک گرفته شد. نتایج بهدست آمده از مطالعات ژئوشیمیایی، آماری (به کارگیری صحیح آمار چند متغیره) و محاسبه شاخصهای آلودگی، فاکتور غنیشدگی، شاخص زمینانباشتگی، ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای نمونههای رسوب، تأییدکننده غلظتهای بالای این فلزات است. نتایج بهدست آمده از آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشهای (میزان بار فلز سنگین) بر نمونههای رسوبات منطقه مورد مطالعه با نتایج حاصل از محاسبه ضریب آلودگی برای ایستگاههای نمونهبرداری مطابقت کامل دارد.
کلیدواژگان
فلزات سنگین؛ فاکتور غنی¬شدگی؛ شاخص زمین¬انباشتگی؛ آمار چندمتغیره؛ سد باطله؛ معدن مس سرچشمه
________________________________________
http://www.mediafire.com/view/36t9ielns5w322t/IJME15131356467400.pdf
1محمدرضا شایسته فر ؛ 2علی رضایی
1دانشگاه شهیدباهنر کرمان
2دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
سد باطله معدن مس سرچشمه حاوی فلزات سنگین زیادی است. به این منظور، رسوبات مجتمع مس سرچشمه، برای تعیین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، آنالیز شیمیایی شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله است. در این پژوهش، شاخصهای آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنیشدگی و شاخص زمینانباشتگی استفاده شد، تا توزیع فلزات سنگین در رسوبات منطقه مورد مطالعه، ارزیابی شود. مقادیر فاکتور غنیشدگی (کبالت: 95/0، مس: 63/16، مولیبدن: 84/3، روی: 95/1، کروم: 87/0، منگنز: 27/1، نیکل: 36/0، سرب: 62/1، تیتانیوم: 83/0 و آهن: 01/10) و غلظت فلزات سنگین در نمونههای قابل بررسی ارزیابی شد. با توجه به محاسبه شاخص زمینانباشتگی برای فلزات سنگین، فلزات مس، روی و آهن (Zn> Cu> Fe >Mo> Pb >Mn>Cr) در محدوده آلودگی قرار گرفتند. در این پژوهش از مطالعات آماری (ضریب همبستگی و آنالیز خوشهای) برای یافتن منشأ رسوبات، الگوی پراکنش عناصر و ارزشیابی زیست محیطی وضعیت موجود در منطقه مورد مطالعه کمک گرفته شد. نتایج بهدست آمده از مطالعات ژئوشیمیایی، آماری (به کارگیری صحیح آمار چند متغیره) و محاسبه شاخصهای آلودگی، فاکتور غنیشدگی، شاخص زمینانباشتگی، ضریب آلودگی و شاخص بار آلودگی برای نمونههای رسوب، تأییدکننده غلظتهای بالای این فلزات است. نتایج بهدست آمده از آنالیز فاکتوری و آنالیز خوشهای (میزان بار فلز سنگین) بر نمونههای رسوبات منطقه مورد مطالعه با نتایج حاصل از محاسبه ضریب آلودگی برای ایستگاههای نمونهبرداری مطابقت کامل دارد.
کلیدواژگان
فلزات سنگین؛ فاکتور غنی¬شدگی؛ شاخص زمین¬انباشتگی؛ آمار چندمتغیره؛ سد باطله؛ معدن مس سرچشمه
________________________________________
http://www.mediafire.com/view/36t9ielns5w322t/IJME15131356467400.pdf