پس از گذشت 60 سال که چسب بافتی در دنیا مورد استفاده قرار گرفته و رشد آن به دلیل مشکلات عدیده که چسب های بافتی برای نسوج انسانی ایجاد می کنند از بقیه فناوری ها عقب مانده ، برای اولین بار در دنیا محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی چسب بافتی ای طراحی کرده اند که هیچیک از مشکلات نسل قبل را ندارد قدرت کشش پذیری ، ویژگی ای است که بر اساس آن چسب ها را طبقه بندی می کنند ، در حالی که این چسب خون خود فرد مشتق شده و بیشترین قدرت چسبندگی را دارد و از این نظر در تمام دنیا بی نظیر است.
بیش از 2 دهه است که از چسب های بافتی در جهان استفاده می شود اما این چسب ها به دلیل مشکلاتی که برای نسوج انسانی ایجاد می کند ، چندان مورد استقبال نیستند. در واقع چسب های بافتی موجود در دنیا بیشتر تجاری و صنعتی هستند وبه دلیل مواد تشکیل دهنده ، برای انسان حساسیت هایی ایجاد می کنند. چسب بافتی که در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ساخته شده به صورت اتولوگ و از خون خود فرد مشتق شده است. این چسب بافتی ، نخستین چسب بافتی هوشمند در دنیاست.
انواع چسب های بافتی از ماده ای به بنام فیبروژن تشکیل می شوند که استحکام ساختاری چسب را نشان می دهد. خوشبختانه فیبروژن از پروتئینی به دست می آید که در خون انسان وجود دارد. در چسب های بافتی موجود در دنیا میزان فیبروژن 29 میلی گرم درصد است که در چسب بافتی محققان ایرانی ، این میزان به 30 تا 70 میلی گرم درصد می رسد و این میزان غلظت ، معادل جهانی نداشته است.
چسب های بافتی اتولوگ و تجاری در دنیا بسیار گرانقیمت است و از قدرت کشش پذیری کمتری نسبت به نمونه ایرانی که محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به دست آورده اند ، برخوردار است.
درآزمایش هایی که امریکایی ها روی رت انجام داده اند ، عروق کاروتید حیوان پس از مدتی که به وسیله چسب بافتی پیوند زده شده بود ، دوباره از هم گسسته شد اما ما این چسب بافتی را روی سگ آزمایش کردیم که نتایج کاملا موفقیت آمیز بود. در خصوص فاکتورهایی که در این چسب بافتی از نظر بیولوژیکی وجود دارد هم باید گفت : در خون انسان ذخایر ارزشمندی وجود دارد که تاکنون 12 فاکتور از آن به عنوان فاکتورهای رشد و حیاتی شناسایی شده اند و در چسب بافتی که ساخته شده 8 تا 12برابر از 3 فاکتورهای حیاتبخش نسبت به پلاسما وجود دارد. ماده ای درون چسب های بافتی به نام فیبرونکتین وجود دارد که زمانی که یک بافت قرار است ترمیم شود برای این که اتصال میان 2 بخش به وجود بیاید ماده فیبرونکتین باید روی بستر سلولی بنشیند. در این چسب بالاترین میزان فیبرونکتین که میزان گسستگی را کم می کند ، وجود دارد.
معجزه چسبناک
به گفته دکتر عبدالجلیل کلانتر هرمزی ، سرپرست تیم تحقیقاتی چسب بافتی هوشمند ، عنوان هوشمند این چسب بافتی به این منظور اطلاق می شود که غلظت های مختلف برای نسوج نرم ، عصب ، شریان و حتی استخوان مورد استفاده گرفته است.
در ضمن قدرت کشش آن قابل تغییر است و همه شاخه های پزشکی می توانند از آن استفاده کنند. کلانتر هرمزی با اشاره به این که چنین کاری بر مبنای یک پایان نامه تحقیقاتی دستیار تخصصی ترمیمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است ، می افزاید: وظیفه محققان کشور به گفته رهبر معظم انقلاب تولید علم است نه تکرار علم. از همین رو ما تصمیم گرفتیم چسب بافتی اتولوگ را در کشور به دست آوریم.
این کار در مراحل اولیه با شکستهای پی درپی مواجه شد اما در نهایت 5 ماه پیش اولین موفقیت در زمینه تولید چسب بافتی اتولوگ هوشمند در کشور رقم خورد. پس از تولید اولیه چسب بافتی توانستیم غلظت های بیشتر چسب را نیز آزمایش کنیم و به این ترتیب قوی ترین چسب بافتی خودی (اتولوگ) به دست آمد.به این ترتیب ، تولید این چسب نشان داد که هر کاری از سوی محققان ایرانی قابل تصور است ، به شرطی که به خوداتکایی ایمان بیاوریم.
در این طرح تحقیقاتی ، مهدی راستی به عنوان دستیار تخصصی ترمیمی که پایان نامه تخصص خود را به این طرح اختصاص داده است ، دکتر شاهین محمدصادقی عضو هیات علمی و فوق تخصص ترمیمی ، جلال راستی پاتولوژیست از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و شهریار ادیبی دامپزشک از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان همکاری داشته اند.
پیوند عروق ، عصب و استخوان با چسب هوشمند
دکتر مهدی راستی ، عضو تیم تحقیقاتی تولید چسب بافتی هوشمند با اشاره به کاربردهای متعدد این چسب در علوم پزشکی می گوید: مهمترین کاربردهای این چسب بافتی ، امکان پذیر شدن پیوند عروق ، اعصاب و استخوان است.
در واقع بیشترین فشار در زمان پیوند عروق در جدار عروقی به دلیل وجود عضله است و همین مساله پیوند را بسختی امکان پذیر می کند، اما به کمک این چسب ضمن این که شریان می چسبد خوشبختانه آزمایش ها نشان داد که جریان خون ادامه پیدا کرده است البته درباره پیوند عصبهای قطع شده نیز هنوز علم به آن دست نیافته که بتواند کاملا عصب را به هم پیوند بزند اما ترمیم اعصاب با استفاده از این چسب بر اساس نتایج آزمایش ها به بهترین شکل انجام شده است.
پیوند استخوانی هم می تواند به کمک این چسب امکان پذیر شود و در این راه قطعه استخوانی جدا شده بخوبی در جای خود با این چسب ثابت می شود. نکته مثبت در چنین پیوندی این است که چسب بافتی به دلیل اتولوگ بودن فرآیند، القای ترمیم را نیز تسریع می کند. راستی در تشریح فرآیند ساخت آن یادآور شد: چسب های بافتی که به صورت تجاری در دنیا عرضه می شوند علاوه بر قیمت بالا ، از حدود 10 واحد پلاسما استخراج می شوند که این 10 واحد 3 سی سی چسب بافتی تولید می کند که این چسب ها به دلیل این که از غیر فرد تهیه می شود می تواند منشاء انتقال بیماری های ویروسی باشد. در ضمن به دلیل این که ترکیبی خارجی است بدن به آن واکنش نشان می دهد و برای آن آنتی بادی می سازد. در واقع چسب های کنونی که به صورت بافتی در دنیا وجود دارند ، خاصیت ترمیمی ندارند و تنها 2 سر عضو را به هم نزدیک می کنند. چسب های بافتی خودی (اتولوگ) نیز که در دنیا تولید شده است تنها مصارف بند آوردن خون را داشته است و توانایی نگهداری دو بخش عضو را ندارند. این در حالی است که از نظر بیولوژیکی وقتی چسب بافتی خوب عمل می کند که بتواند فشار را تحمل کند. تمام تلاش ما این بود چسبی را تولید کنیم که بر خلاف چسب های فعلی بتوانیم خاصیت تحمل فشار را به آنها اضافه کنیم.
در این خصوص به 11 عنصر دست پیدا کردیم که به کمک آن می توانست فشار را تحمل کند.چسب بافتی اتولوگ از 75 سی سی پلاسما که از میزان 150سی سی خون فرد به دست می آید و پس از استحصال ماده فیبروژن ، غلیظ شده و ترومبین ، می توان گلبول های قرمز را به خون فرد برگشت داد.
مستحکم ترین چسب در جهان
در حال حاضر 2نوع چسب بافتی در جهان وجود دارد که یک نوع آن صنعتی و تجاری با قیمت بسیار بالا و نوع دیگر آن نیز چسب اتولوگ است که از بدن انسان گرفته می شود. استفاده از چسب بافتی در پیوندهای عروقی هیچ محدودیت حرکتی برای اندام موردنظر ایجاد نمی کند. به طور کلی همه اعضای بدن به وسیله چسب بافتی به هم متصل می شوند که در این میان چسب بافتی در استخوان از استحکام بیشتری برخوردار است.
برای افزایش غلظت چسب بافتی از ماده ای به نام «فیبرینوژن» استفاده می شود که در خون وجود دارد. در واقع پس از دریافت خون چسب بافتی در مدت 4 تا 20 ساعت با غلظت های موردنیاز ساخته می شود و حتی در بیمارانی که دچار کم خونی هستند دریافت این میزان خون هیچ مشکلی ایجاد نمی کند و پس از ساخت چسب ، گلبول های قرمز خون نیز به فرد بازگردانده می شود. فرمول جدید ساخت چسب بافتی که از نمونه خون بیمار تهیه می شود ماده چسبنده درون بافتی برای جراحی های میکروسکوپی کوچک با قدرت چسبندگی بالاست و با استفاده از خون هر فرد می توان برای خودش چسب تولید کرد.
دکتر هرمزی ، اصل اساسی برای ساخت این چسب را استفاده در عروق میکروسکوپی کوچک ، دست و پاها و دیگر موارد ذکر می کند و می افزاید: این ماده تنها مصرف درونی دارد و از استحکام و سلامت بیشتری برخوردار است و به دلیل این که از ماده چسبنده از خون فرد موردنظر تهیه می شود از نهایت سلامت و کارایی برخوردار است و اعمال ژنتیکی در آن صورت نمی گیرد. چسب بافت در اعمال جراحی میکروسکوپی پلاستیک ، اندام ، عروق ، عصب و در کمترین زمان و بالاترین بازدهی انجام می شود. در واقع علاوه بر این که چنین چسبی در پیوندهای عروقی و عصبی کاربرد دارد برای نخستین بار در پیوندهای استخوانی هم نتیجه داده است.
این چسب در ترشحات مایع مغزی نخاعی ، خونریزی های کبدی ، فیستول های معده و روده ، محل پیوند دو سر رگ ، پر کردن کیستهای فکی و مفاصل فکی و جراحی های قرنیه کاربرد دارد.
دکتر هرمزی با اشاره به این که در شکستگی های سر و صورت کودکان از پیچ و پلاک استفاده نمی شود ، می افزاید: برای ترمیم این شکستگی ها از این چسب می توان استفاده کرد. در روشهای پیوند اعصاب معمولا پس از بخیه کردن محل ضایعه ، اندام موردنظر را هم مدتی بی حرکت نگه می دارند اما در ترمیم این پیوندها با چسب بافتی هیچ محدودیت حرکتی برای اندام موردنظر ایجاد نمی شود. پس از یک دقیقه این چسب سفت می شود و لیزشدگی آن پس از 21 روز صورت می گیرد ، در حالی که در نمونه های تجاری موجود ، چسب پس از 5 روز دچار لیزشدگی می شود که بیمار را در پیوند با مشکل مواجه می کند. زمان ترمیم شریان ها و عصب با چسب بافتی در مقایسه با روشهای دیگر بسیار کوتاه تر می شود.
سرپرست تیم تحقیقاتی ساخت چسب بافتی هوشمند درباره مشخصه های قابل توجه این چسب گفت : درباره پیوندهای استخوانی لازم است اندام بی حرکت باشد، اما زمانی که این چسب در استخوان یک سگ به کار رفت هیچ محدودیت حرکتی ایجاد نشد و حیوان بلافاصله پس از جراحی براحتی و بدون استفاده از نگهدارنده (اسپیلنت) راه می رفت.
در واقع با این که چسب بافتی از خون انسان تهیه شده بود اما در حیوان هیچ گونه واکنش بافتی ایجاد نکرد. این ماده روی 70 حیوان در نمونه های سگ ، گربه و خرگوش با موفقیت آزمایش شده است و بزودی و پس از دریافت مجوز ، استفاده از این چسب در نمونه های انسانی نیز آغاز خواهد شد.
...آقای نیازی...بیاین این اسپم ها رو پاک کنید
می گفتید قضیه دندونا جدیه منم انقدر اسپم اسپم نمی کردم
...فقط یه مشکلی هست آقای نیازی ..بذارید من یه ترم برم یه ذره اوضاع بازار دستم بیاد! اونم به روی چشم ...اصلا 32 تا دندون می خرم ستش تکمیل شه!
