کپر

[VictoOry]

سلام سلام به معمارای عزییز باشگاه

خب موضوع این تاپیک کپر هست،واسه من که جالبه امیدوارم شما نییییز لذت ببرید ...







کَپَر نام گونه‌ای اقامتگاه سایه‌بانی در جنوب ایران و از جمله منطقه شهرستان بستک و مناطق گرم در غرب استان هرمزگان است. مردمانکوخرد و بخش کوخرد و روستاهای توابع و مناطق مجاور برای استراحت روزانه خود کپر می‌ساختند، مخصوصاً آنهایی که در فصل تابستان وگرما به پشت رودخانه می‌رفتند و در نخلستانهای خودشان در موسم ثمر نخل چند ماه در آنجا می‌ماندند، چند کپر می‌ساختند یکی برای نشستن در سایهٔ آن، دیگری برای سایه‌بان ظرف آب، و دیگری برای مطبخ، همچنین در کنار زمینهای کشاورزی خود و حتی به علت کمبود درآمد جهت ساخت خانه و منزل برای نشیمن و زندگی درآن کپر می‌ساخته‌اند. کپر مانند سجم است اما از سجم بلندتر است، فقط اختلاف در استعمال آن این است که سجم به هنگام شب در روی «بالای» آن می‌خوابند، اما کپر در روز در سایه «زیر» آن می‌نشینند.


کپر از تنه نخل کُنده «مُواه» و شاخه و برگ درخت نخل ساخته می‌شود. ۴ عدد تنه درختخرما «نخل» ساقط شده درخت نخل را در زمین جا می‌دهند و در بین ۴ ساقه که به شکل مربع یا مستطیل به زمین کرده شده شاخه‌‎های درخت نخل قرار می‌دهند و به‌وسیله درانی «طناب» به همدیگر می‌بافند و در بالای واطراف آن با سِونِد می‌پوشاندند، که بدینصورت یک کپر برای ایجاد سایه و گذاشتن وسایل خود در سایه و استراحت کردن به وجود می‌آید.

در زمان قدیم مردم دهستان کوخرد و منطقهٔ اطراف آن برای استراحت روزانه در کنار زمین ونخلهای خود کپر می‌ساختند. همچنین در کنار باغ‌ها نیز برای انبار کردن پیاز و هندوانه و دیگر محصولات برای حفظ آنها از نور آفتاب از کپر استفاده می‌شده‌است. همچنین در کنار رودخانه و در کنار خانه‌های کاهگِلی، جایی نیست که کپر نباشد. همانند سجم، کپر نیز در ضروری است و وجود دارد.
مساجد کپری درجیرفت:

در برخی از مناطق جنوب کرمان همچنان بحث کپر نشینی به صورت کاملا پر رنگ مطرح است و مردمان این مناطق در سختی و کمبود شدید امکانات زندگی می کنند. از جمله این مناطق برخی روستاهای رودبار از جمله بیژن آباد رودبار جنوب است.





مردم برخی از این مناطق همچنان در کپر زندگی می کنند و از زرق و برق های آسمانخراشهای پایتخت و زندگی های اشرافی و درآمد های میلیونی فرسنگها فاصله دارند، اتومبیل ها رنگارنگ از مدلهای مختلف و آخرین مدهای روز در اینجا دیده نمی شود .
اینان مردمانی هستند ساده و بی آلایش اما متدین و دیندار.مردمانی کپر نشین که با بلند شدن صدای الله اکبر به تکلیف الهی خود عمل می کنند و به سمت مساجد به ظاهر ساده خود حرکت می کنند و نماز جماعت می گذارند.


در این مساجد خبری از سر در، صحن، رواق، محراب، فرشهای میلیونی، ستونهای مرمر متعدد نیست. این مساجد از چیزی ساخته نشده اند به جز چند شاخه از نخلهای همین سرزمین. زیر انداز این مردم در مسجد چیزی نیست جز یک حصیر و فرش معمولی اما اینجا مردم و دلدادگان الهی با صدای بلند الله اکبر می گویند و شتابان برای ادای فریضه الهی به سمت همین مساجد می روند.
اینجا مردمان همگی در کپر زندگی می کنند و به ندرت می شود مکانی را یافت که ساخته شده باشد.
اما اخلاص در این روستا حرف اول را می زند و این فرق اساسی این مساجد کپری با زرق و برق و تجمل در مناطق دیگر است.

 

[VictoOry]

مردمانی کپر نشین که نان بازوی خود را می خورند و در اوج محرومیت خدا را فراموش نکرده اند و این درحالی است که در شهرهای پر از تجملات برخی مردم در میان همه نعمتها گاهی خدا را فراموش می کنند و حتی به مسجد محل زندگی خود نیز به ندرت سر می زنند.
مسجد کپری در مناطق جنوبی استان کرمان در کنار همان منازل کپری قرار دارد و این نشان از محرومیت در جنوب کرمان دارد هنوز هم در اینجا مناطقی هستند که مردمانش از آب آشامیدنی سالم نیز بی بهره اند و راه روستایی نیز ندارند و زندگی خود را با فقر می گذرانند.




متاسفانه در روستای بیژن آباد سفلی شش مسجد کپری وجود دارد که تا کنون توجه لازم در راستای بحث کپر زدایی به این مناطق نشده است.
هر چند که مسئولان در خصوص مناطق کپری جنوب کرمان می گویند که خود این افراد تاکنون در راستای بحث کپرزدایی اقدام نکرده اند و تمایلی برای رهایی از زندگی کپر نشینی ندارند و همچنان اعتبارات برای کپرزدایی پرداخت می شود اما این سوال را باید پرسید که آیا احداث مساجد نیز از جمله وظایف مردم است.




شش مسجد کپری روستای بیژن آباد سفلی از هر گونه امکانات مانند وضو خانه، سرویس بهداشتی و آب محرومند و تنها عاملی که همچنان این مردمان را به سوی این مساجد می کشاند و عمق ایمان و اندیشه های متعالی و خدا محورانه مردمانی است که خدا را در وجود خود هیچ گاه فراموش نمی کنند و جایگاه مسجد را اینگونه ارج می نهند و این مساجد را تنها نگذاشته و در هر نوبت نماز مساجد کپری مملو از انسانهای خدایی می شود.
ارادت به اهل بیت(ع) در عمق نگاه هر روستایی موج می زند و این چیزی است که باید ارج نهاده شود و مسئولان با درک نیاز این مردم بحث احداث مساجد مناسب و مجهز در این مناطق را در دستور کار خود قرار دهند.

​

مسجد امام زمان(ع)، مسجد امام حسین(ع) و مسجد حضرت ابوالفضل (ع) از جمله این مساجد هستند که مرتبه و جایگاه معنوی والایی دارند.
می طلبد خیران نیز در کنار دولت در راستای رفع نیازهای معنوی و بهسازی و کپرزدایی از مساجد جنوب کرمان که در معرض تهدیدهای فرقه های مختلف مذهبی نیز هست گام بردارند و بنایی را برای مردمانی بسازند که در بند بند وجودشان خدا را فریاد می زنند و هنوز در گیر و بندهای زندگیهای مجلل گرفتار نشده اند.
در این میان رئیس اداره اوقاف جیرفت نیز با تائید وجود شش مسجد کپری در شهرستان رودبار جنوب وعده داد به زودی این مساجد بهسازی و کپرزدایی خواهند شد.



مهدی شریف بر لزوم کپر زدایی از این مساجد تاکید کرد و گفت: در سال جاری بهسازی این مساجد در دستور کار قرار گرفته است و امیدواریم با جذب اعتبارات لازم این کار در سال 90 انجام شود.
وی ادامه داد: امیدواریم تخصیص اعتبار به طرحها به صورت فوق العاده انجام شود.
شریف با اشاره به وجود مساجد کپری گفت: در راستای بهسازی این مساجد با بخشداران مذاکراتی صورت گرفته و اعتباراتی در این خصوص در نظر گرفته شده است.
باید منتظر ماند و دید که این وعده ها چه زمانی رنگ عمل به خود می گیرند.

---

به نظرتون کپر زدایی بهترین راهه؟

اگه میشه جواب سوال منو بدید خو...هرجوابی دارید دلیل ذکر کنید لطفا


اگه کسی درمورد کپرو سیاه چادرها مطلبی داشت ممنون میشم توی تاپیک قرار بده...

 

[VictoOry]

[h=2]کپرها در مناطق جنگلی زاگرس[/h]
وقتی سخن از «کپر» به میان می آید شاید ذهن خیلی ها ناخودآگاه به مناطق جنوب کشور و استان هایی مانند هرمزگان و به میان خاطرات خود از نخلستان ها پرتاب شود. اما در این نوشتار شما را به منطقه زاگرس – منطقه ای که تأمین کننده ۴۰ درصد آب کشور است – دعوت می کنم که ظاهرا” همین اقامتگاه های سایه‌بانی می رود تا در ردیف عوامل تهدید جنگلهای در حال تخریب این دیار قرار گیرد. هر چند ساختن این اقامتگاه های موقتی از قدیم الایام در کنار مزارع، باغات و صیفی کاری های منطقه زاگرس هم کم و بیش رواج داشته است و به عنوان سایه بانی موقت جهت استراحت های کوتاه مدت و نگهداری ظروف آب، مواد غذایی و محصولات باغی و صیفیجات مورد استفاده قرار می گرفته است، اما حالا دیگر وضعیت بحرانی و سیر نزولی و تبدیل جنگل های دانه زاد به شاخه زاد در زاگرس، این پدیده را در صف عوامل تخریب جنگل ها قرار داده است. در گذشته دانه زاد بودن جنگلهای زاگرس و استفاده از سرشاخه های درختان تنومند و کهنسال برای بنا کردن این سایه بان های کوچک، آسیب چندانی به درختان وارد نمی کرده و جنگلها تحمل این نوع بهره برداری ها را داشته اند. اما در طول چند دهه ی اخیر که جنگلهای زاگرس با قطع درختان تک پایه و دانه زاد مواجه شده و سیر قهقرایی پیدا کرده و جنگلهای دانه زاد کم کم جای خود را به جنگلهای شاخه زاد و جست گروه ها داده اند، این جست گروه های جوان هستند که مصالح کپرها را تشکیل می دهند و برای ساخت این کپرها، صدها جست گروه به مسلخ می روند! اخیرا” مشاهده شده است که در برخی آبادبوم های جنگلی زاگرس، برای برگزاری مراسم سوگواری و جشن های خود اقدام به ساخت کپرهای بزرگ و وسیع می کنند و سبب نابودی تعداد زیادی از درختان جوان بلوط در اطراف محل زندگی خود می شوند! کپرهایی که چندین برابر سایه بان های قدیمی وسعت داشته و برای تأمین مصالح آنها به ناصواب بخشی از جنگلهای زاگرس قطع و نابود می شوند!

 

[mahsa.mahsa]

کپر بیشتر در مناطق گرم و مرطوب ساخته میشه و خیلی ها برای محکم کردن کپر در مقابل عوامل طبیعی دیوار و کف اونارو با گل اندود میکنن

 

[mpb]

کپرها سازه های جالب بومی در مناطق جنوبی کشورمون هستن که که افراد تنگدست در اطراف ماهور ها و مناطقی که نی رشد میکند و همچنین در مجاور نخلستان ها در ان زندگی میکنند.کپر، بعنوان جزیی از معماری بومی، نوعی تطابق بین انسان و شرایط اقلیمی منطقه است . کپرها خنک تر از ساختمان و چادر هستندو تحمل گرمای شدید این مناطق را آسان تر می کنند.در حال حاضرپروژه های متعدد کپرزدایی در حال اجراست.

مصالح مورد استفاده در کپر ها ،نی های روییده شده در کنار ابگیرها و یا برگ درختان خرما است.اسکلت کپر را دسته های بلند نی و یا شاخه های وسط برگ خرما که به هم گره زده شده اند و به نام گصب معروفند و قطر ان حدود 10 الی 15 سانتیمتر است،تشکیل میدهد.گصب(گساب)را به فاصله یک متر و اگر گسبها کم باشد به فاصله 50 سانتی متری از هم در دو طرف بنا داخل خاک به طور عمودی فرو میکنند.طول این گسب ها بین سه تا چهار متراست.سپس قسمت های فوقانی گسبها را به هم گره میزنند.ابعاد این کپر ها به طول 5متر و عرض3 متر است.در مرحله بعد با اتصال گسب های افقی و عمودی اسکلت بنا اماده میشود.
جهت پوشش از (بردی)که قسمت های نازکتر نی است استفاده میکنند و روکش نهایی از حصیر بافته شده از نی و بدگ درخت خوما به نام بوریا میباشد.کف اتاق خاک کوبیده شده است که گاهی روی ان یک لایه کاهگل میکشند و با بوریا فرش میکنند.

منبع:بررسی اقلیمی ابنیه سنتی(دکتر وحید قبادیان)


​

 

[mpb]

بررسی کپر در اصطلاح بومی

بررسی کپر در اصطلاح بومی

بررسی کپر در اصطلاح بومی
در یک دسته­بندی گسترده تر میتوان دروازه، ديه، لري، پا گلي، شاشي، برسي، كرگي را که در دید عموم همگی با نام کپر شناخته شده،. اما افراد بومی برای هر کدام تعریف جدایی در نظر میگیرند؛ دسته بندی کرد .

دروازه: سازه اي با حياطي بزرگ كه در طرفين درب ورودي از داخل سكوهايي به ارتفاع تقريبي يك متر زده و سقف سكوها گرفته مي شد . اتاقهاي اهل و عيال صاحب دروازه در فاصله­اي دورتر از درب ورودي اصلي قرار داشت كه درب ورود و خروج جداگانه­اي نيز داشتند. صاحبان دروازه معمولا از افراد ثروتمند و بزرگ آن منطقه بودند .در هر روستا معمولا یک الی دو دروازه وجود داشت؛ افراد فقير و غريب كه وارد روستا مي­شدند معمولا به دروازه راهنمايي شد و بساط چاي، قليان، نهار و شام همواره برپا بود . جلسه­هاي مهم اهالي روستا معمولا در دروازه انجام مي­گرفت

ديه(diye) : اتاقي تماما خشتي است. ديوارها را از خشت ساخته و جهت تير هاي سقف از چوب گز و نخل استفاده مي­كردندو با گل سقف را می­پوشانند؛ به هر اتاق يك ديه گفته می­شود.

لري (lori) : اتاقي با ديوارهاي خشتي كه ارتفاع ديوارهاي آن يك تا يك ونيم متر بود و سقف بصورت هرمي كه با گل پوشانده می­شود.

پا گلي (pa geli): اتاقي با ديوارهاي خشتي به ارتفاع يك تا يك و نيم متر و سقف بصورت هرمي با چوب و سته(حصير)مي ساختند. تفاوت آن با لري در سقف چوبي آن بود.

شاشي: اتاقي با ديوارهاي چوبي به ارتفاع يك تا دو متر وسقف چوبي كه بصورت هرمي مي­ساختند . پوشش سقف و ديوارها معمولا بوسيله سته(حصيري كه با چوب نخل مي سازند ) صورت مي­گرفت.

برسي(berasi):اتاقي بدون ديوارچيني كه سقف بصورت هرمي تا پايين آورده مي­شد نماي برسي بصوت هرمي ويا هلالي مي­باشد.

كرگي (kargi)شبيه برسي ولي كوچكتر از آن می­باشدبررسی کپر در اصطلاح بومی
البته در یک دسته­بندی گسترده تر میتوان دروازه، ديه، لري، پا گلي، شاشي، برسي، كرگي را که در دید عموم همگی با نام کپر شناخته شده،. اما افراد بومی برای هر کدام تعریف جدایی در نظر میگیرند؛ دسته بندی کرد .


منبع: نواندیشان​